Jak trafił jeleń na rzepiński herb?
Rzepiński herb Ziemi Zachodniotorzymskiej nastręcza heraldykom z tamtej strony granicy dawnego powiatu dwóch zagadek: którą właściwie nogę podnosi jeleń – prawą czy lewą? I drugie pytanie – jak on właściwie trafił na herb – rzepiński jeleń?
Na pierwsze pytanie odpowiedział najobszerniejszy dotychczas herbarz- ponad stutomowy "Herbarz" Siebmachera z roku 1885. Jest to najstarsze dzieło z ilustracjami najstarszego rzepińskiego herbu- pierwszej pieczęci miejskiej z roku 1573. Wyraźnie pokazuje "na prawo kroczącego jelenia na zielonym podłożu - brakuje znaczenia i barw", czytamy w opisie herbu u Siebmachera.
Wszystkie następne ilustracje i opisy rzepińskiego herbu są po prostu nieprawidłowe - tak jak przygotowany w 1886 i 1898 roku - wiec tylko 11 lat po Siebmacherze- wydany "Herbarz" Otto Huppera: Królestwo Prus- "Herby i pieczęci niemieckich miast, miasteczek i wsi".
O wiele trudniejsze i prawdopodobnie także bezskuteczne wydają się poszukiwania "skąd" kroczący na prawo jeleń. Nawet wielotygodniowe i intensywne poszukiwania w dużych i małych archiwach jak również w bibliotekach we Frankfurcie, Berlinie i Koblenz nie udzieliły żadnych informacji.
Poszukiwania w starych niemieckich foliałach przyniosły jednakże skutek. Tak usprawiedliwia bezskuteczność heraldycznych poszukiwań Alfred Zappe w "Zarysie heraldyki" wydanym w 1971 r. w Limburgu/ Lahn przez wydawnictwo Starke- Verlag: "Mniej lub bardziej dokładne ustalanie oraz wyjaśnianie podstawy wyboru herbu jak dotąd prawie zawsze było zmarnowanym wysiłkiem. Jest niemożliwością ustalenie znaczenia każdego herbu lub godła. Wybór większości herbów i godeł polegał na dowolności albo na przypadkowości. Właśnie taka przypadkowość mogła zaistnieć przy wyborze rzepińskiego jelenia kroczącego na prawo. Podyktowane to mogło być myśliwskimi namiętnościami von Waldow-sów - panów Ziemi Torzymskiej w czasach, na które datuje się pierwsze wzmianki o herbie, dla których polowanie na jelenie było wszystkim.
Tłumaczenie tekstu "Wie kam der Hirsch in das Reppen-Wappen?", Heimatbrief, zeszyt 34, wrzesień 2000.
